Je huis duurzaam koel houden zonder airco: zo doe je dat!

Nu het vaker en langer heet is, zoeken ook wij Nederlanders steeds vaker de koelte van ons huis op. Maar wat als ook je huis niet meer koel is en het binnen net zo warm is als buiten? Een airco aanschaffen kan erg verleidelijk zijn. Airco’s zijn immers prima betaalbaar. Maar o zo slecht voor het klimaat. De beste airco is daarom toch de airco die je niet koopt. Hoe zorg je er dan voor dat het in huis goed uit te houden blijft, helemaal als je af en toe thuis werkt? Met deze maatregelen houd jij je huis lekker koel tijdens een hittegolf zonder klimaatonvriendelijke airco.

De koelte opzoeken tijdens hete dagen

We hebben weer wat heerlijke zomerse dagen, niet te heet, superfijn! Maar in Nederland hebben we de afgelopen jaren wel gemerkt dat het heter is en dat de warmte soms langer aanhoudt. In mijn weloverwogen tuin op het zuiden is het dan niet meer zo behaaglijk, eerder een oven. Waar mijn motto voorheen altijd was: “De zon schijnt, dus naar buiten!”, is dat nu wel minder: ook voor m’n kids vind ik het niet goed als ze de hele dag in de felle zon zijn. Dus zoeken we regelmatig de koelte van binnen op. Maar als je niet oppast, is het daar net zo warm als buiten en al helemaal niet uit te houden.

De klimaatimpact van een airco

Ik hoor steeds vaker mensen die voor een airco gaan: lekker makkelijk, lekker koel. Maar als mensen wisten hoe slecht een airco voor het milieu, dan zouden ze zich hopelijk wel 100x bedenken voor ze er 1 aanschaffen. Wist je dat sommige broeikasgassen in een split airco (dat is een vaste) maar liefst 2.000x zoveel klimaatimpact hebben als CO2 (bron: MilieuCentraal)? Zolang dit in de airco blijft is het ok, maar vaak lekt hier wel iets van bij de installatie, door beschadiging van de leidingen of tijdens het weghalen.

Koudemiddelen

Er komen gelukkig wel airco’s met koudemiddelen die “maar” een impact hebben van 3x zoveel als CO2. Dit soort koudemiddelen zijn al verplicht in nieuwe mobiele airco’s. Op MilieuCentraal staat goed uitgelegd welke koudemiddelen er zijn en welke je beter kunt kiezen als je na het lezen van dit stuk alsnog een airco overweegt (maar ik hoop natuurlijk dat ik je ontmoedig 😉).

Maar naast de impact van het koudemiddel moet de airco ook weer gemaakt worden en haal je een apparaat in huis wat je maar een paar keer per jaar nodig hebt. Daarnaast helpt een mobiele airco alleen maar om je huis koel te houden en niet om je huis af te koelen als het al opgewarmd is.

Zo houd jij je huis duurzaam koel

Ik hoop dat jij je ook bedenkt en helemaal geen airco meer wilt! Maar jij wilt natuurlijk ook je huis koel houden net als ik. Om je huis ook tijdens warme dagen koel te houden heb ik een paar handige tips voor je:

Houd ramen en deuren gesloten

Is het buiten warmer dan binnen? Dan is dat het moment om je ramen en deuren dicht te gaan houden. Ok, als de zon fel schijnt en er een fris windje waait, dan kun je ze wellicht nog open houden, maar zo niet: houd je ramen en deuren overdag zoveel mogelijk gesloten (af en toe luchten is natuurlijk wel verstandig).

Zet ze ‘s nachts juist open (nou ja, niet je deur dan)

Koelt het ’s avonds af en/of volgt er een koel briesje, doe dan juist lekker ramen en deuren open. Zet ze ook tegen elkaar open zodat het lekker door kan waaien. ’s Nachts ook lekker je ramen open (je deur zou ik niet doen…misschien je balkondeur…). Doe dit trouwens ook als het een dagje even minder heet is: gebruik dit moment om je huis te koelen en voor te bereiden op de volgende warme dagen. Is het nou ’s nachts nog steeds buiten warmer dan binnen (en binnen ook heel warm), dan is er niet heel veel dat nog helpt: zet een ventilator aan voor de luchtverplaatsing.

Installeer zonwering

Onze achtertuin ligt op het zuiden en onze tuin kan echt een oven zijn. Zodra het warm en zonnig wordt, doen wij ons zonnescherm uit zodat de zon niet door de glazen schuifpui schijnt. We doen het zonnescherm ook uit als we weg zijn, tenzij het heel erg waait. Heb je nog geen zonnescherm? Op Marktplaats zijn er genoeg 2ehands te vinden! Ik kreeg mijne ooit van een oud collega en het is een oud beestje, maar hij voldoet nog steeds. Ik ben helemaal fan van het vintage design en dat het weer erin zit, vind ik geen probleem. Het is ook fijn om eronder te zitten, zo krijg je een beetje het kampeergevoel. Wil je geen zonnescherm of kan dat niet bij jou huis, dan kun je ook een schaduwdoek installeren of een parasol voor je huis zetten.

Isoleer je huis

Je huis isoleren is niet alleen beter voor in de winter om het comfortabeler te hebben en gas te besparen. Een goed geïsoleerd huis houdt zomers ook je huis koel. Goede reden dus om hier plannen voor te maken (als je met een koud drankje in je tuin zit) en deze plannen uit te gaan voeren zodra de warmte voorbij is. Er zijn veel subsidiemogelijkheden voor isolatie, kijk eens op www.duurzaambouwloket.nl.

Maak een groen dak van je platte dak

Heb je een plat dak of een uitbouw met een plat dak, maak hier dan een groen dak van en leg er sedum of mos op. Het vangt de regen op en de plantjes verkoelen doordat ze zonlicht opvangen en water verdampen. Je kunt ook prima zonnepanelen installeren op je groene dak!

Plant een boom of laat planten tegen je huis aan groeien

Een boom voor je huis of een leiboompje houdt ook een heleboel licht tegen. In de winter heb je daar geen last van, want dan zijn de bladeren eraf en houdt de boom in de donkere maanden je licht niet tegen. Daarnaast is een boom gewoon geweldig omdat ie CO2 juist uit de lucht haalt en zuurstof maakt. Wist je dat 1 boom net zoveel koelt als 10 airco’s (bron: De verborgen impact, Babette Porcelijn 2021)? Ook planten tegen je huis aan laten groeien zorgt voor verkoeling, zo houdt onze vijgenboom ook warmte en licht tegen (en die vijgen groeien supergoed tegen de zuidmuur!).

Witte gordijnen

Neem witte of lichte gordijnen in de huiskamer zodat je deze overdag dicht kunt doen. Het blijft dan evengoed licht in huis en wit reflecteert het zonlicht beter. In de slaapkamer kun je kiezen voor gordijnen met een witte achterkant of rolgordijnen met reflecterende achterkant. Zonwering aan de buitenkant in de vorm van een parasol, luiken of een zonnescherm werken overigens beter dan gordijnen, maar als je dat niet hebt, kies dan voor witte of reflecterende (rol)gordijnen.

Witte rolluiken

Ik zie ook veel huizen met rolluiken. Ik heb er zelf geen behoefte aan, maar als je ze wilt installeren, kies dan voor witte. Ook als dat wat minder mooi bij je huis staat. Simpelweg omdat wit het zonlicht reflecteert en zwart het juist absorbeert. Met die hippe grijze of zwarte rolluiken warmt je huis evengoed op.

Gebruik een ventilator

Ok, als het flink warm is dan stijgt de temperatuur bij ons binnen ook met de dag en kan het uiteindelijk toch onaangenaam warm worden. De warmte gaat in de stenen zuidmuur zitten en op een gegeven moment is alles toch warm. Als het binnen vervelend is opgewarmd pak ik wel de ventilator erbij omdat de luchtverplaatsing de gevoelstemperatuur verlaagt (omdat o.a. je zweet sneller afkoelt). Een airco verbruikt trouwens 15x zoveel energie als een ventilator (bron: MilieuCentraal). En een ventilator is in aanschaf ook nog eens goedkoper.

Hoe koel je een warm huis af?

Als je huis eenmaal (te) warm is, dan is er niet veel dat je kunt doen om het af te koelen. Voorkomen is ook hier beter dan genezen. Je kunt nog iets proberen met natte handdoeken voor de open ramen hangen en de ventilator te gebruiken voor luchtverplaatsing. Maar in elk geval weet je nu de tips en trics voor de volgende warme periode of hittegolf.

Geef eraan toe

Ok, als dat punt bereikt is dat het toch te warm is in huis – ondanks al je slimme maatregelen – dan is het beste om maar gewoon te accepteren dat het te warm is. Laat je vooral inspireren door de inwoners van mediterrane landen. Neem een ijsje, doe het rustig aan, neem een siësta. Zoek verkoeling op door te gaan zwemmen of zoek juist een bos op waar het meestal wel fijn vertoeven is. Tot nu toe duren de echte hete dagen van een hittegolf uiteindelijk niet langer dan een week en hoewel het vervelend is, is het best vol te houden. Tenzij je onderliggend lijden hebt of flink op leeftijd, kun je de hitte goed aan als je goed blijft drinken en goed voor jezelf zorgt. Ok, je slaapt slecht, maar een week slecht slapen overleef je wel.

Laten we weer wat ongemak accepteren

Meestal ben ik positief en kijk ik naar wat er wel kan. Maar ik ben ook kritisch op het gedrag van ons, mensen, en dit wil ik toch nog even zeggen: we hebben er met z’n allen (als mensheid dan) voor gezorgd dat onze planeet opwarmt. Vervolgens vinden we het te warm. Doordat we vaker binnen zijn en minder in contact met de natuur en door ons snelle gemakzuchtige leventje, zijn we niet meer gewend om wat voor ongemak dan ook maar te ervaren. Een weekje warm is reden tot klagen. Een weekje te koud ook. Eigenlijk wil ik zeggen: we zijn watjes geworden. Ok, het is een weekje (en soms wat langer) afzien, maar daarna wordt het weer beter. Bovendien zijn er genoeg mensen die wel een vliegreis maken om van de zon te genieten, maar als het in Nederland dan te warm is dan is het reden tot klagen (Dat is andere warmte Pee, I know…). Dus: ik vind dat we best wat meer uithoudingsvermogen zouden mogen trainen als het gaat om dit soort ongemakken. We hebben het per slot van rekening zelf veroorzaakt. (Disclaimer: mensen met een zwakke gezondheid vind ik uiteraard geen watjes, voor hen kan de warmte echt gevaarlijk zijn). 

Gratis naar de sauna

En natuurlijk sluit ik positief af. Warmere zomers in Nederland hebben ook een paar mooie voordelen. Waarom voor een sauna betalen als je ook thuis van de warmte kunt genieten 😊? En waarom vliegen naar de zon als het in Nederland ook lekker warm is? Duurzamer én voordeliger!

De beste airco is een boom

Houd het vol zonder airco en help mee de wereld te redden. Want airco’s, en helemaal de verkeerde variant, zorgen er alleen maar voor dat het nog warmer wordt op aarde en dat nog meer mensen toch een airco gaan kopen. Plant liever een boom!

Ik wens je een fijne zomer toe met een koel huis en een heerlijk weertje!