Een jaar zonder auto: de voordelen én nadelen

In februari 2021 zwaaide ik onze auto uit en toen begon ons gezinsleven zonder auto. Best een grote stap voor ons, dit autoloze avontuur. Na ruim een jaar werd het wel tijd om de balans eens op te maken: hoe hebben we dit eerste jaar zonder auto ervaren? Ik zet de voor- en nadelen van het leven zonder auto voor je op een rijtje.

Geen auto meer vanwege grote milieu-impact

Voor ons had de auto na veel andere verduurzamingsstappen nog de grootste milieu-impact en dit was dus voor ons een logische stap om te zetten in onze verduurzaming (wat jouw grootste impact is, kun je berekenen op www.mijnverborgenimpact.nl). Een nieuwe auto “kost” al 5 jaar autorijden aan energie dat was ook de reden waarom we niet alleen wilden minderen, maar de auto helemaal weg wilden doen. En dat het nodig is om snel stappen te zetten om klimaatverandering tegen te gaan hoef ik je hopelijk niet te vertellen, dus ik verlaag graag mijn impact waar mogelijk. In mijn blog van vorig jaar lees je hoe wij ons hebben voorbereid op leven zonder auto. 

De voordelen van leven zonder auto

1. Geen auto hebben bespaart geld!

Met stip op 1: het is in ons geval veel voordeliger dat we geen auto meer hebben. We hebben geen afschrijving-, wegenbelasting-, onderhoud- en verzekeringskosten meer. En wat dacht je van parkeerkosten (of parkeerstress)? Alleen al voor bovengenoemde kosten scheelt het ons zo’n € 3000,- euro per jaar (benzinekosten niet meegerekend). Daar staan wel leen/huur, fiets- en ov-kosten tegenover en die hangen heel erg af van hoe en hoeveel je reist. Wij houden ze laag door:

1. Zoveel mogelijk lekker te fietsen met de gewone fiets of de tweedehands e-bike die ik hiervoor aanschafte
2. Zoveel mogelijk met het ov te gaan:
   • Mijn reiskosten met het ov krijg ik voor mijn werk volledig vergoed
   • Voor privéreizen met ov maak ik gebruik van NS-Flex, het flexibele kortingsabonnement en reis ik zoveel mogelijk in de daluren.
3. Een auto te lenen van mijn (schoon)ouders die we hiervoor wel betalen, maar niet zoveel als commerciële verhuur. Uiteindelijk maakten we met het gezin slechts zo'n 1600 autokilometers het afgelopen jaar.
4. Er bewust voor te kiezen om ergens wel of niet heen te gaan; soms is een uitstapje dichterbij ook net zo leuk.

Met de huidige benzineprijzen is het trouwens al gauw voordeliger om voor het ov te kiezen, helemaal als je in je eentje of met kids onder de 12 reist (met KidsVrij gratis en met de bus zijn er vaak kortingsacties).

2. Geen auto meer wassen

Je auto heeft (net als alles) soms wat aandacht nodig. Het voordeel van iets niet bezitten is dat je het ook niet hoeft te onderhouden. Dus geen auto meer wassen, maar ook geen lampjes laten vervangen e.d. scheelt toch weer tijd.

3. Extra beweging en lekker buiten

Door lekker veel te fietsen en meer te wandelen (door het ov), zijn we automatisch meer in beweging en lekker vaak buiten. Zo halen we gemakkelijk onze 30 minuten bewegen per dag.

4. Geen file meer

Ik heb flink wat uren van mijn leven in de file vertoefd, dat mis ik totaal niet. Natuurlijk heb je met de trein soms ook vertraging of valt er 1 uit. Maar dan kan je in elk geval wel lekker (veilig) een boek lezen of op je telefoon zitten om de tijd te verdrijven.

5. Er komt een parkeerplek vrij

Als iedereen 1 of meer auto’s weg zou doen, dan worden de straten leger en komt er meer ruimte voor de fiets en kinderen om te spelen en groen om te groeien.

6. Niet meer krabben

Hoewel het een milde winter was, en er niet zoveel gekrabd hoefde te worden, mis ik het krabben totaal niet!

7. We sparen het milieu en stoten zo min mogelijk CO2 uit met ons vervoer

Last but not least natuurlijk: met geen auto hebben, sparen we het milieu en daar doen we het natuurlijk voor! Niet alleen door minder auto te rijden, ook omdat er weer een auto minder gemaakt hoeft te worden: dat scheelt al de energie van 5 jaar autorijden.

Nadelen van geen auto hebben:

Natuurlijk zijn er ook wat nadelen van geen auto hebben en een paar zaken die ik mis. In aantal heb ik er misschien meer genoteerd, maar het gaat om de kwaliteit en niet om de kwantiteit ;). Bovendien zijn er vast nog veel meer voordelen te noemen.

1. Muziek luisteren en meezingen

Ik ben nog van de generatie dat er nog geen volumebegrenzers op je telefoon enzo zaten en luisterde graag muziek in de auto. Lekker hard en dan meebelten met m’n favo musicalhits of Muse. Maar helaas, dat meezingen in de trein wordt niet gewaardeerd (denk ik). Jammer!

2. Regen

Inmiddels ben ik al behoorlijk gewend aan in de regen fietsen. Er zijn een paar goede voorzorgsmaatregelen die ik heb getroffen zoals een goed regenpak en regenlaarzen die ik in mijn fietstas kan achterlaten en omruil voor mijn nette pata’s voor op het werk. Maar voor al deze maatregelen moet je extra tijd inruimen en daar gaat het nog wel eens mis. Ook blijft het irritant dat er druppels op je bril komen, dat je haar nat wordt dat je net gedaan had en dat m’n microplasticvrije en dierproefvrije mascara volledig uitloopt. Toch doe ik dit allemaal graag voor het milieu. Soms lijkt het ook erger dan het is. Als je naar buiten kijkt, heeft niemand zin om door de regen te fietsen, maar als je het eenmaal doet dan valt het reuze mee. Je hebt natuurlijk wel allemaal natte zooi, maar dat is ook zo uitgehangen. Ik vind mijn kids ook bikkels want die zeuren vooral om fietsen in het algemeen, maar zeuren eigenlijk weinig over fietsen in de regen.

3. Wind

Wind is naast regen minstens zo irritant. Het feit dat je wind niet ziet, maar dat het dikwijls het verschil maakt tussen uitgeput net je trein niet halen of zonder moeite naar huis vliegen, is fascinerend. Hier in de polder waait het vaker wel dan niet en helaas ook vaak heen en terug de verkeerde kant op (’s avonds gaat de wind vaak liggen en heen hebben we meestal wind tegen). Gelukkig is daar in veel gevallen de e-bike als ik alleen fiets, maar naar het station en met de kids fiets ik zonder ondersteuning.

4. Wind én regen (of hagel of sneeuw)

Need i say more…

5. Je bent gewoon minder flexibel

In m’n eentje kom ik ver met de e-bike, maar moeten we met het gezin ergens heen dan moeten we dat echt plannen. We kiezen altijd eerst voor de fiets, dan het ov en als dat niet te doen is, voor de leenauto. Dat moeten we dan afstemmen, dus als er haast bij is dan moet dat lukken. We hebben nog geen gebruik hoeven maken van verhuur o.i.d..

6. Zeurende kinderen

Als er iets energie zuigt bij mij dan zijn het wel zeurende kids. Vooral mijn lieve dochter is heel goed in hersenspoelen en maar blijven vragen waarom we op de fiets moeten (“omdat we geen auto hebben, dûh!”) en of ze achterop mag (ze is 9 en op de hele lange stukken mag het soms, maar meestal niet). Het bijzondere is: als ze eenmaal fietsen, dan vinden ze het eigenlijk helemaal niet zo erg, het is meer het in beweging komen. Het feit dat we geen auto hebben is trouwens een goede stok achter de deur voor mij, want ik zou er soms bijna aan toegeven om van het gezeur af te zijn.

7. Met fietsen kan ook een hoop mis zijn

We hebben 5 fietsen (ik heb 1 gewone en 1 e-bike). Ook daar kan van alles aan stuk. Denk aan lichten, banden, remmen, spaken die afbreken, trappers die eraf vallen, etc. Het onderhouden van je fietsen is net zo belangrijk als het onderhouden van je auto en als je zelf niet handig bent, dan maak je hier ook kosten mee. Maar goed onderhoud en goede kwaliteit fietsen zorgen dan wel weer voor een duurzame lange levensduur. Vaak hebben mensen én fietsen én een auto en had je die dubbele kosten toch al. Gelukkig zijn de fietsbanden tegenwoordig zo goed, dat je amper lek rijdt.

Ik raad het hebben van een extra (tweedehands) fiets overigens echt aan: mocht je dan toch ineens een lekke band ontdekken als je 's morgens in de schuur komt om naar je werk te gaan/je kids naar school te brengen, dan kun je toch op pad en dat probleem later oplossen.

8. Huren kan duur zijn

Hoe voordelig het geen auto hebben ook is, als je 3 weken in de zomervakantie een auto huurt, dan kost dat ook behoorlijk wat. Als je ook echt het voordeel eruit wilt halen van geen auto hebben, dan zul je dus hier ook slim mee moeten omspringen. Op tijd boeken, kijken of je van vrienden kunt lenen of toch met de trein. Wist je dat je overigens ook kunt verzekeren als je een auto van iemand leent? Ohra heeft hier een speciale leenautoverzekering voor. Voor een klein bedrag per dag ga je gerust op pad en is de auto all-risk verzekerd.

9. Je auto als 2e thuis/handige opbergkluis

Op fietsvakantie merkten we, toen storm Corrie over het land raasde, dat je auto ook een veilig thuis kan zijn tegen wind en regen. Je kunt ‘m gebruiken als wachtplek als het stormt of regent. En veel mensen hebben het aan de binnenkant reuze gezellig gemaakt. Je kunt ook al je troep er lekker in laten liggen als je op vakantie bent of een dagje uit. Toch zijn daar ook oplossingen voor: voordat je een vakantiehuisje of hotelkamer in mag, kun je tassen net zo prima alvast bij de receptie stallen. En op veel plekken kun je kluisjes huren. Daarnaast laat ik vaak genoeg spullen achter in mijn fietstassen en dat gaat tot nog toe goed.

10. Soms ben je gewoon moe....

Moeder is de overtreffende trap van moe toch? De auto pakken is gewoon gemakkelijk en vaak minder vermoeiend als je energie op z'n einde loopt.

Conclusie na een jaar leven zonder auto

De balans opmakend, redden we het prima zonder. Zelfs nu ik weer 2 dagen in de week naar kantoor ga met de trein, valt dat reizen me reuze mee. Ik heb een fiets in Zaandam staan, waar ik werk zodat ik in 1 uur van deur tot deur ben (doorgaans). In de trein kan ik alvast wat mails beantwoorden of eens een tof berichtje voor de Groene Helden Academie plaatsen. Of gewoon even rustig afschakelen.

We hebben voor de meivakantie ook weer een huisje geboekt waar we met het ov heen kunnen. Wel wat omslachtig, maar onze kids houden van treinen en bussen, dus die vinden het alleen maar leuk. Voor de zomer kijken we ook naar een treinreis. Het nadeel vind ik wel dat we met onze vouwwagen goedkoper uit zouden zijn, nu moeten we kijken naar bestaande accommodaties. Zo strepen we de huurkosten van een auto weer weg tegen de duurdere accomodaties. Maar ja, dat geeft ook wel weer meer gemak! Van onze vakantieplannen houd ik je op de hoogte!

Dus de voordelen wegen voor ons op tegen de nadelen. En dan met name het voordeel dat we bijdragen aan een leefbare planeet in de toekomst. Voorlopig blijven wij het lekker zonder doen en we proberen dit jaar onze autokilometers door lenen en huren nog verder terug te schroeven.

Ik hoop dat ik jou ook geïnspireerd heb in minder auto rijden of je 2e of allebei je auto's weg te doen. Mocht je nog een vraag hebben en denken: hoe doe je dat dan? Mail me gerust op info@groeneheldenacademie.nl of laat een reactie achter.

Bron van de feitjes: De Verborgen Impact, Babette Porcelijn 2020
Foto: Foto Focus - Jack Tillmanns