Heb jij de film Don’t Look Up nog niet gezien? Dan moet je ‘m echt even gaan kijken (beschikbaar op Netflix). Wij keken Don’t Look Up op kerstavond en de film blijft me bezig houden. En mij niet alleen, ik zag de afgelopen week veel recensies van deze film, waaronder van een flink aantal duurzaamheidsstrijders. Waarom Don’t Look Up mij als duurzaamheidsinspirator zo intrigeert en waarom jij ‘m zeker ook moet kijken vertel ik mijn eigen recensie van deze film.
Een komeet die over 6 maanden het leven op aarde verwoest
De film gaat over 2 wetenschappers die een komeet ontdekken die over 6 maanden zeker weten gaat inslaan op aarde: een “planet killer”. Zij mogen dit melden aan de president, maar haar komt het niet zo goed uit zo rond de verkiezingen, dus ze besluit “to sit tight and asses”. De wetenschappers proberen vervolgens via de media aandacht te krijgen voor dit toch wel grote probleem, maar mogen het niet te serieus maken. Ik ga niet de hele film uitleggen, daarvoor moet je ‘m echt gaan zien. Maar er zijn een paar dingen die een treffende gelijkenis hebben met de situatie rondom de klimaatverandering die ik even wil noemen. De satire ligt er in de film zo dik bovenop dat ik hoop dat iedereen nu gaat zien dat we volslagen met de verkeerde dingen bezig zijn.
Weer een apocalyptische film met dreiging van buitenaf – of toch niet?
Bij ons thuis is het altijd flink zoeken naar een film waar ik ook naar wil kijken. Ik kan namelijk slecht tegen drama en geweld. Toen mijn vriend de trailer van deze film liet zien, twijfelde ik. Want er zijn al genoeg apocalyptische films gemaakt over zaken die ons van buitenaf bedreigen terwijl wij als mensen zelf onze grootste bedreiging zijn. En ik kan/wil daar mijn tijd niet meer aan besteden. Maar Don’t Look Up triggerde me toch vanwege het hoge verbazingsgehalte dat ik al had na het kijken van de trailer over hoe de wereld in de film omgaat met het nieuws over de ‘planet killer’. Daarnaast speelt Leonardo DiCaprio zelf een hoofdrol in de film en als maker van Before the Flood zal dat ook geen toeval zijn. Als het niet op een serieuze manier niet lukt om de wereld wakker te schudden aangaande de klimaatcrisis, dan maar over de satirische boeg, moet hij gedacht hebben. In elk geval zorgt de film voor veel discussie en dat vind ik in elk geval goed.
Metaforen van de klimaatcrisis
Dus hebben Don’t Look Up gekeken en de film blijft me bezig houden. De metaforen die er aangedikt inzitten richting politiek, media en machtige bedrijven liggen er dik bovenop. Hoewel, aangedikt, misschien is het schokkende feit wel dat het aangedikt lijkt, maar is dat in werkelijkheid wel zo? Datzelfde geldt voor de polarisatie die het nieuws veroorzaakt. De believers en ontkenners. Ook dat is iets wat we nu al ervaren met bijvoorbeeld de coronacrisis. Het meest bijzondere vond ik nog wel dat ik zou verwachten dat er totale chaos zou uitbreken na het nieuws dat over 6 maanden de wereld zou vergaan, maar dat was niet zo. Mensen gingen gewoon met hun leven door alsof er niets aan de hand was. En ook daar zit weer de link naar klimaatverandering. Want we weten inmiddels dat klimaatverandering veroorzaakt wordt door teveel uitstoot van broeikasgassen en destructief is voor onze aarde. Niet over 6 maanden. Maar wel binnen afzienbare tijd als we nu niet snel in actie komen. En we doen niet genoeg.
Hoopgevend: tegen klimaatverandering kun je zelf wat doen
Wat ik het grootste en hoopgevende verschil vindt tussen de situatie in de film (de komeet) versus klimaatverandering: aan een komeet kun je als individu niet veel meer doen dan stemmen op de juiste politieke partij, demonstreren of anderen aanzetten om dit ook te doen. Wat de klimaatverandering betreft, heb je zelf mega veel mogelijkheden om dit te bestrijden. Naast de 3 dingen die ik net noemde, kun je namelijk zelf aan de slag om je levensstijl te verduurzamen. Stop met vliegen, koop minder spullen en kleding, rijd alleen auto als het echt nodig is en eet plantaardig.
Net als in de film hebben we weinig aan de politiek, de meeste politici zijn bezig met de korte termijn en/of eigenbelang. De meeste grote bedrijven hebben ook andere belangen. Ook wachten op nieuwe technologieën die de problemen op zouden moeten lossen is geen optie: daar hebben we geen tijd voor. We moeten nu actie ondernemen met de technologie die we nu hebben én ons gedrag veranderen. De rek is eruit, we kunnen niet hetzelfde blijven doen en verwachten dat het beter wordt. We moeten minderen in onze impact. Niet meer willen maar minder.
We really did have everything, didn’t we? I mean, when you think about it
Dr. Mindy (Leonardo DiCaprio) zegt aan het einde van de film, wanneer het toch niet is gelukt om de komeet te stoppen doordat ze met onbewezen technologie de metalen ervan wilden winnen en dat mislukte (ik kan het overigens zeer waarderen dat een film eens een keer niet goed afloopt): “We really did have everything, didn’t we? I mean, when you think about it.”
We hebben al genoeg. We hebben alles wat ons hartje begeert en meer dan dat. Het belangrijkste is nu dat we dat beseffen en voor onze planeet gaan zorgen, zodat we de echt belangrijke dingen kunnen behouden. Voordat het te laat is.
Duurzaam doen maakt gelukkig
Zelf ben ik ervan overtuigd dat niet nog meer willen geen straf is maar een zegen. Ik zet sinds 2018 grote en kleine stappen in het verduurzamen van mijn levensstijl en mijn leven is er sindsdien alleen maar simpeler, leuker en gelukkiger van geworden. Kijk dus niet weg, maar kijk naar jezelf en wat jij kunt doen. En ik inspireer je daar graag bij.
Waarom ik gelukkiger leef en tevredener en gezonder ben, én hoe ik veel geld bespaar, vertel ik trouwens op woensdag 5 januari om 20.00 uur tijdens mijn webinar "Doe duurzaam en leef gelukkiger".
Wil je er ook bij zijn, meld je dan aan!
O en vergeet niet Don’t Look Up te kijken als je dat nog niet gedaan hebt.
