Waarom vuurwerk afsteken een slechte traditie is

Wauw, de tijd vliegt, even terugkijken op 2018. Het is alweer een half jaar geleden dat we begonnen met ons plasticdieet en we hebben ons afval al flink terug kunnen dringen. En ik blijf het ook leuk vinden om steeds weer nieuwe onderwerpen te zoeken die we afvalvrij kunnen consumeren.
Gelukkig zijn er mensen die al veel langer proberen “zero waste” te leven en al veel uitgezocht hebben, zoals de zussen van het Zero Waste Project waar ik momenteel het boek van lees. Zo hoef ik niet alles zelf uit te vinden en ga ik met hun recepten binnenkort aan de slag om zelf deodorant, dagcrème en tortilla wraps te maken.

Verbod op wegwerpplastic

Ook positief is dat deze maand bekend werd dat de Europese Unie het verbod op wegwerpartikelen van wegwerpplastic gaat invoeren vanaf 2021. Met deze nieuwe regelgeving willen ze daarnaast verpakkingen terug gaan dringen. Ze spreken hierbij ook de producenten aan om op zoek te gaan naar minder of alternatieve verpakkingen. Mooie ontwikkeling toch? Want hoe meer ik las over de vlucht die plastic vervuiling neemt met name in onze oceanen, hoe meer zorgen ik me maak onze planeet en over de toekomst waarin mijn kinderen leven. En hoe meer ik wil vasthouden aan onze eigen missie om niet meer bij te dragen aan de plastic soup.

Feestdagen fails

Hoewel we dus het afgelopen halfjaar lekker bezig zijn geweest, was de decembermaand met Sint, Kerst en en 2 verjaardagen in ons gezin wel de grootste dip die we sinds de zomer hebben gehad. Sint omdat toch veel cadeaus in plastic zijn verpakt. We zijn nog niet zo ver dat we onze kids op speelgoedverpakkingdieet hebben gezet, laat staan op plastic speelgoeddieet. Hoewel, ik was er aardig gefrustreerd van; de hoeveelheid plastic die we met alle cadeaus in huis haalden, zowel qua verpakking als qua speelgoed zelf. Dus ik ga Sint vragen of hij daar volgend jaar ook op wil letten. Met Kerst en verjaardagen idem: hoewel wij het niet zelf kochten, kreeg N toch een leuk kerstpakket waar het nodige overbodige plastic in te vinden was, zoals plakjes salami waarvan de verpakking van plastic zwaarder was dan de plakjes worst zelf. Een lief gebaar zo’n kerstpakket, dus dat vinden we lastig om af te slaan. Hetzelfde met cadeautjes die mooi in plastic verpakt zijn met strikjes en zo. Een gegeven paard mag je niet in de bek kijken, toch? Toch maar al dan niet subtiel aangeven dat we onze cadeaus liever niet in plastic verpakt hebben? Of gewoon maar helemaal niets meer vragen :).

Cadeaukaarten en pasjes

Het boek van het Zero Waste Project levert weer een heleboel achtergrondinfo en nieuwe inspiratie op. Wist je dat creditcards en dus ook veel cadeaukaarten van PVC gemaakt zijn en dat PVC 1 van de meest giftige plasticsoorten is? Wij gaven regelmatig cadeaukaarten aan vrienden en familie. Maar daar moeten we nu toch maar iets anders voor verzinnen. Ben je binnenkort jarig, dan kun je van ons eerder een uitje, vintage object of geld (bij nul inspiratie) verwachten. En in kranten of kleurplaten verpakt, want we zijn door ons cadeaupapier heen en we kopen geen nieuwe meer. Onze kids hebben nog geen boodschap aan netjes uitpakken (scheuren blijft het leukste!), dus veel hebben we niet kunnen recyclen.
En daarnaast moet ik misschien toch maar aan de voordeelkaarten app. Tot nu toe was ik waarschijnlijk 1 van de weinigen die nog allemaal plastic pasjes in haar portemonnee heeft (en die überhaupt nog een portemonnee heeft en niet alle pasjes bij haar telefoon bewaart). Maar vanaf nu komen daar ook geen nieuwe pasjes meer bij. En qua cadeaus zijn wij dus ook blij met een leuk uitje of een mooi boek uit je eigen boekenkast. Zonder plastic verpakking of strikjes.

Knallend het jaar uit

Nog maar even en dan gaan we weer knallend 2019 in. En jaar waarin wij nog harder ons best gaan doen om plastic uit onze keuken, badkamer en huishouden te bannen. Maar voordat ik deze laatste post van 2018 afsluit, is er nog 1 onderwerp wat ik aan de kaak wil stellen: vuurwerk!

Bang voor vuur

Al van jongs af aan ben ik een bangerik als het om vuur gaat. Ik heb verschillende blonde ervaringen die daar misschien de oorzaak van zijn. Zo heb ik een keer een kaars zo hard uitgeblazen dat al het kaarsvet in mijn gezicht kwam en het een uur kostte om dat weer van mijn gezicht te pulken. Ook was mijn lampion van Sint Maarten toen ik nog erg klein was in de fik gevlogen. Toen ik klein was, maakte ik me al zorgen dat er een verdwaalde vuurpijl in de dakgoot zou belanden en ons huis in de fik zou steken. Daarom lag ik soms nog lang wakker te luisteren tot de knallen afzwakten. En van jongs af aan heb ik het dus al niet op vuurwerk.

Spelen met buskruit

Ik hoef jou natuurlijk niet te vertellen dat vuurwerk een megavervuiler is. Dat zie je vanzelf wel als 1 januari je hele wijk ermee vol ligt. Al lange tijd voor onze minder afval missie vond ik het een bijzonder onverantwoord fenomeen. Waarbij met name mannen ongeremd toegeven aan hun oerinstincten om vuur te maken. Als je het mij vraagt staat het naast barbecueën gelijk in de Echte Mannenzaken Top 10. Met dingen die je als man gewoon moet doen, je kunt je er niet tegen verzetten (sorry mannen, ik ga even los op dit onderwerp en sorry dames, ik ken geen vrouwen die of van vuurwerk afsteken of van barbecueën houden). En zo is oud en nieuw in Nederland al jaren een vrijbrief om even lekker met buskruit buiten te spelen en er een troep van te maken. Zo van; het hele jaar zijn we in Nederland redelijk keurige burgers, maar met de jaarwisseling is het heel normaal dat je al het afgestoken vuurwerk gewoon maar op straat laat liggen. Dat het in al die jaren en ook na de vuurwerkramp in Enschede nog steeds niet is verboden, verbaast me.

Het kan ook anders

In 2004/2005 was was ik in Sydney met de jaarwisseling en heb daar vanaf 10 uur ’s ochtends in een park gewacht om daar het mooie vuurwerk (van veilige afstand) te mogen aanschouwen. Dat was tot dan toe ook de eerste keer dat ik de jaarwisseling buiten Nederland meemaakte. Maar wat opviel was dat, toen het grote vuurwerkspektakel afgelopen was en we de stad in liepen op zoek naar een feestje, er geen vuurwerk in de straten werd afgestoken. Daar gaat iedereen dus naar een paar plekken om gezamenlijk naar groots vuurwerk te kijken. De troep concentreert zich daar op enkele plekken waar iedereen gezellig samenkomt om ervan te genieten (want ok, het siervuurwerk kan ook heel mooi zijn, dat geef ik toe). En er zijn genoeg andere landen die het ook zo doen. Ik denk dat wij eerder uitzondering zijn dat het hier wel mag.

Nieuwe traditie

Ik pleit voor Nederland ook voor zo’n oplossing van centraal vuurwerk afsteken. En wat mij betreft mag het vuurwerk helemaal afgeschaft worden en verzinnen we een andere leuke traditie die ons op een veilige en milieuvriendelijke manier het nieuwe jaar in helpt. Of we doneren het geld dat we normaal aan vuurwerk zouden besteden (in 2017 was dit 68 miljoen euro!) op 1 januari aan een goed doel. Een win win win situatie wat mij betreft, voor de goede doelen, je eigen veiligheid en het milieu.

800 vrachtwagens

Want wist je dat vuurwerk gepaard gaat met hoge concentraties fijnstof, luchtvervuiling, maar ook vervuiling van ons oppervlaktewater en landbouwgrond met zware metalen? De meeste zware metalen zitten in het siervuurwerk waar ook het meeste van wordt verkocht. En dat is met illegaal vuurwerk nog erger, want daar zitten nog ergere zware metalen in (lees meer op www.milieucentraal.nl). Zoals wel meer dingen tegenwoordig betekent lekker goedkoop ook lekker slecht voor het milieu. En wat te denken van al het afval zoals eerder genoemd, dat op straat blijft liggen? Ja natuurlijk ruimt de gemeente dat wel op. Maar wat denk je dat dat kost? Daar betalen wij met z’n allen afvalstoffenheffing voor. Ik las dat de jaarwisseling goed is voor meer dan 800 vrachtwagens vol vuurwerkafval. Is vuurwerk ook niet een wegwerpartikel? Je gebruikt het 1 keer en dan gooi je het weg. Dus hopelijk zien ze bij de Europese Unie ook in dat vuurwerk ook onder het nieuwe verbod hoort en stoppen we daar gewoon lekker mee.

Geld overhouden voor belangrijke dingen

Scheelt ook ontzettend aan zorgkosten. Denk eens aan al die vuurwerkongelukken. Van kinderen met een paar vingers minder, een gehoorbeschadiging of een oog minder. En dat zijn niet eens altijd kinderen die zelf vuurwerk afsteken, maar helaas ook kinderen die op het verkeerde moment op de verkeerde plek stonden. Wat zou het schelen aan artsen, politie-, brandweer- en ambulancepersoneel als we met oud en nieuw met vuurwerk zouden stoppen? Veel meer mensen zouden lekker vrij bij hun familie kunnen zijn. Dan zouden we geld overhouden op de Nederlandse begroting en dit kunnen besteden aan bijvoorbeeld het oplossen van het plasticprobleem. En zouden we met z’n allen misschien wat minder kunnen betalen voor onze zorgverzekering.

Kortom: ga knallend het jaar uit, maar dan vooral met de kurk van een champagnefles.
Ik ben erg benieuwd naar ideeën voor nieuwe oud en nieuw tradities. Dus mocht jij een leuk idee hebben, schroom dan niet om deze in een reactie te posten. Wie weet kunnen we een beweging starten.

Ik wens je een geweldig en gezond 2019 waarin ik hoop dat we de wereld met z’n allen weer een beetje beter kunnen maken!