Zonder afval op vakantie: is het gelukt?

De herfstvakantie is alweer een paar weken voorbij en ik wil al weken een update schrijven over hoe het ervoor staat met onze ‘minder afval’ queeste en onze vakantie ervaringen in Griekenland. En de tijd vliegt nu eenmaal met een gezin, werk en trouwens ook het bijhouden van deze website. Anyway, dus toch een update over onze missie tijdens onze vakantie in Griekenland en daarna.

Miniscule porties

Want hoe goed we thuis gingen, hoe terug bij af waren we in Griekenland. Ok, ik had in een eerder blog al geschreven dat we deze vakantie al gepland hadden staan voordat we nog verder wilden verduurzamen en voordat ik had gelezen hoe slecht vliegen echt is voor de CO2 uitstoot. Maar met ons voornemen om voorlopig voor het laatst te vliegen (ik hoop echt dat ik het volhoud, want reiskriebels komen bij mij zonder waarschuwing opzetten en zijn moeilijk te negeren) gingen we er een heerlijk weekje op uit met mijn schoonfamilie. Op de luchthaven konden we ons afval nog wel beperken, want we hadden über Hollandsch natuurlijk onze eigen bammetjes meegenomen en de drinkflessen voor de kids. Zelfs limonade in een kauwgompotje gedaan om de flessen van de kids na de security check weer met verse limonade te kunnen vullen en zodoende geen pakjes of flesjes voor hen te hoeven kopen. Maar dan in het vliegtuig. We hadden een vlucht waar een maaltijd bij zat. Wat erg lekker was. Maar shocking voor ons wat een afval dit met zich meebrengt en helemaal voor zulke minuscule porties. Een zakje met plastic bestek, bakje met fruit, reepje of koek, aluminium bakje met plastic dekseltje en dan ook nog een klein botertje en kaasje. Heel lekker hoor! Maar wat je niet opeet + alle verpakkingen gaan hup in 1 zak. Niks gescheiden afval (althans dat zie ik niet gebeuren en ik snap het wel vanwege de snelheid waarmee ze in het vliegtuig door willen rammen) en jee, wat een verspilling.

Vrekkenpot

Als echte Hollander heb ik dus maar alles wat we niet direct opaten meegenomen inclusief het bestek. Voor onze vrekkenpot. Die hebben we. Geïnspireerd overigens door mijn schoonouders. Het klinkt echt heel krenterig en dat is het eigenlijk ook. Maar vooral geboren uit handigheid en minder afvalbeleid. Het is dus een bakje met daarin losse suikerzakjes, zoutzakjes, theezakjes en zo meer. Handig voor op de camping. En nee, de inhoud jat ik niet bij m’n werk vandaan of bij restaurants maar nemen we mee als het echt over is van onze bestelling en als het anders weggegooid zou worden. Zo hebben we dus eenmaal in het vakantiehuis de kaasjes en roombotertjes nog netjes opgemaakt. Hebben die koeien tenminste niet voor niets al dat werk gedaan. Toch hebben we in het vliegtuig nog wat afval kunnen verminderen door het drinken van de kids in hun eigen bekers te laten schenken. Toch nog iets.

Bermen als afvalbak

Eenmaal in Athene aangekomen en met de huurauto op pad kon je meteen zien dat het zwerfafval beleid aldaar verre van overeenkomt met dat van ons. Waar in Nederland elk grassprietje in een bestemmingsplan is opgenomen is dat in Griekenland zeker niet het geval. Blijkbaar is het daar ook nog heel gewoon om je afval hup uit je autoraam te gooien. De bermen (en stranden) lagen gewoon vol met plastic en ander vuil. En dat verbaasde me dan weer niets na een bezoek aan de supermarkt. Ze geven daar nog van die goedkope plastic tasjes uit bij de kassa. Iets waar waar bij ons een sinds 2016 een verbod op is. Daarnaast moest je ook al je groenten in een plastic tasje of soms ook papieren tasje verpakken. Maar je paprika of courgette met weegsticker zo los op de band leggen, o nee. Dat mocht niet!

Voorlopers en achterblijvers

Later hebben we in meer landelijk gebied wel met onze eigen tasjes boodschappen kunnen doen en daar werden we zelf door de lokale winkeljuf door geprezen. Zij stond al met haar tasjes klaar namelijk. Hoe bijzonder eigenlijk hoe verspreid zulk soort dingen over de wereld gaan. Ik ben zelf zo’n 15 jaar geleden op reis geweest door Australië. Daar waren toen die plastic tasjes al verboden! Onder backpackers en andere wereldlievende mensen was het toen al heel normaal om de paar aardappels, groenten en fruit die je voor de komende dagen kocht gewoon los op de band van de supermarkt te leggen. 15 jaar geleden al! Komen wij in 2016 nog eens met dat verbod….En Griekenland is er nog lang niet aan toe. Zonde! Want ik krijg toch een minder vakantiegevoel tussen al dat zwerfvuil. Als ze de boel eens wat beter zouden onderhouden, zouden meerdere delen ook aantrekkelijker worden dan toerisme (disclaimer: wij zijn overigens alleen in Athene geweest en naar Methana gereden, een schiereiland waar mijn schoonzus een paar studios heeft en kunnen dus alleen over deze plaatsen oordelen).

Fail, fail, fail

Wat me nog het meest opviel tijdens onze vakantie was dat het zowaar onwennig voelde om weer verpakkingen te kopen. We hebben waar het kon voor verpakkingsvrij gekozen. Maar we voelden ons toch gedwongen om ons tot nog toe redelijk harde anti afvalbeleid binnen ons gezin wat los te laten. We waren met mensen op stap die het nog niet zo extreem doortrekken als wij. Daarnaast wilden we mineraalwater drinken (ja, uit plastic flessen zonder statiegeld!), ook omdat het water uit de kraan daar niet zo schoon is als hier. We wilden onze kids geen buikloop aandoen. En los van een paar stoffen zakjes die we van huis mee hadden genomen, konden we minder terugvallen op onze routines die we thuis al hadden ingebakken. En last but not least: alles zit in Griekenland gewoon in plastic. Ok, alles behalve brood. En koekjes. Maar in de supermarkt alles. En hee, we hadden tenslotte vakantie en wilden het onszelf niet al te moeilijk maken. Kortom: fail, fail, fail.

Gewoontedieren

En het grappige was dus dat ons nieuwe inkoopbeleid al zo’n gewoonte was geworden, dat het heel vreemd voelde om gewoon wel weer plastic te kopen. Voelde niet goed. En bijzonder dus hoe snel het bij ons een gewoonte is geworden, zo weinig mogelijk verpakt kopen. En hoe snel je dus dit goede gedrag kunt aanleren. Hoe lang zijn wij nu bezig? We zijn vlak voor de zomervakantie begonnen. Dus nog geen half jaar geleden. Ging ik eerst met schroom naar de bakker voor brood in m’n stoffen tas, is het nu heel normaal. In de supermarkt word ik bij de kassa meestal geprezen door groenten, broodjes en fruit in eigen zakjes. En soms (met name door jongere kassamedewerkers) vreemd aangekeken. Een ander zakje zit niet in hun werkinstructie en brengt sommige kassamedewerkers ernstig in verwarring. Zelf nadenken kan lastig zijn. Laatst had ik bijvoorbeeld diepvriesgarnalen in een lege ijsbak gedaan. Chapeau dat je die diepvriesgarnalen nu los kunt halen bij onze supermarkt. Maar wat gebeurt er dan? Dan scant ze dus de ijsbak…. Enne, als het in mijn voordeel is dan moet ik er misschien maar niks van zeggen, haha! Maar het valt dus totaal niet op dat het een wel erg verweerde en verwassen ijsbak is inmiddels, waarvan de streepjescode het gek genoeg dus nog wel doet. En in de supermarkt krijg je ook wel reacties van degenen die achter je in de rij staan. Laatst vroeg iemand hoe ik aan die zakjes kwam. Vind ik het weer bijzonder dat ze mijn foeilelijke oranje zakjes begeerde. Ik had deze stof alleen gekozen omdat ik die nog had liggen. Ze vallen wel op. Dat is zeker. Maar ik heb ze nogal quick en dirty in elkaar geflanst. Het is functioneel en het voldoet. Toen ik haar aankeek zo van “geloof je echt dat je deze in deze unieke uitvoering ergens kunt kopen???” was die mevrouw haar conclusie dat ze nog wel ergens een kussensloop had liggen waar ze zakjes van kon naaien.

Het gesprek is op gang!

Op de markt kregen we nog wel de meest positieve reacties. Toen de visboer opving dat we minder plastic wilden gaf hij aan dat veel meer mensen dat zouden moeten doen. De olijvenboer resette ook netjes zijn weegschaal voor ons eigen bakje. En ondertussen hoor je het ook kraken in de hersens bij de mensen in de rij. En de man van de snoepkraam begon ook een heel gesprek en gaf ons zelfs meer snoep omdat we onze eigen zakjes mee hadden. Super toch? Ik vind het zelf alleen al leuk dat we door het gewoon te doen al andere mensen aan het denken zetten. En de reacties zijn dus veel positiever dan ik ooit had gedacht. Waar ik dus eerder met een beetje schroom de markt opging om overal met m’n eigen bakjes en zakjes aan te komen, was die vrees dus totaal ongegrond. En vind ik het juist superleuk om met mensen hierover in gesprek te gaan!