Het is zo gemakkelijk en goedkoop. Even een ticket boeken naar de zon. Er even helemaal uit. Het klinkt heel aanlokkelijk en met een paar klikken heb je een vliegvakantie geboekt. Maar helaas is vliegen niet goed voor onze aarde. Het draagt bij aan de koolstofdeken om onze aarde, waardoor het warmer wordt. Met alle gevolgen van dien.
Daarvan doordrongen besloten we na onze laatste vlucht in 2018 met ons gezin om voortaan aan de grond te blijven. Daarna hebben we nog steeds geweldige vakanties beleefd. Of het nu een relaxvakantie was of een wat meer doe-vakantie: we ontdekten prachtige en leuke plekken dichtbij en verder weg van huis. Vakantie vieren zonder te vliegen hoeft echt niet minder leuk te zijn dan op reis gaan met de auto, trein of de fiets. In dit blog geef ik je mijn 9 redenen waarom ik ervoor kies om niet meer te vliegen. Lees snel verder om te kijken of het jou helpt om ook aan de grond te blijven.
Omdat ik al zoveel heb gevlogen hoef jij het niet meer te doen
Oef, dit klinkt natuurlijk heel hypocriet. Laat ik het uitleggen. Ik heb best wat van de wereld gezien. Tot m’n 21e nooit gevlogen trouwens. Vliegangst, hoogtevrees. Maar ik wilde met een vriendin naar Australië. En daarvoor zette ik m’n angsten opzij. Ik wist toen wel al dat vliegen niet heel goed was voor het milieu, maar ik was me niet bewust van hoe megaslecht het was. In de jaren daarna maakte ik met mijn vriend ook nog verschillende reizen. Totdat in 2018 de impact van vliegen echt tot me doordrong en we besloten aan de grond te blijven.
Het niet-gevoerde gesprek over de negatieve impact van vliegen
Nu voelt het voor mij heel hypocriet om tegen anderen te zeggen dat ze niet meer zouden moeten vliegen. Iedereen moet dat voor zichzelf beslissen. Toch wilde ik dat er vroeger mensen uit mijn omgeving meer en vaker tegen mij hadden gezegd “of ik dat nou wel zou doen” vanwege de milieu impact. Ik weet zeker dat ik dat met mijn verantwoordelijkheidsgevoel serieus had genomen. En dan bedoel ik niet een bescheiden “zou je dat nou wel doen” tussen neus en lippen door. En dan verder tot de orde van de dag. Nee, ik denk echt dat ik naar je had geluisterd als je met mij een serieus klimaatgesprek had gevoerd. Mij de feiten onder mijn neus had gedrukt en jouw zorgen met me had gedeeld. En als ook 10 anderen dit hadden gedaan in mijn omgeving en ook niet meer vlogen, dan had ik me vast nog achter mijn oren gekrabt. En wat minder vluchten gemaakt. Dat waren andere tijden, deze gesprekken werden niet gevoerd. Waarschijnlijk niet eens om mij m’n reis te ontgunnen, maar in omgeving maakte gewoon niemand zich zorgen over de klimaatimpact.
Voor je kinderen hoef je het niet te doen, zo ver vliegen
Ik weet nog wel dat we, toen we met onze dochter naar Canada vlogen, een aantal opmerkingen kregen “voor je kinderen hoef je het niet te doen; zo ver vliegen”. Nu werd daar denk ik niet de impact van het vliegen mee bedoeld, maar meer op de effort van de reis en de kosten. Kinderen, en vooral jonge kinderen, hebben niet zoveel nodig op vakantie. Kamperen in Nederland vinden ze net zo leuk. Misschien wel leuker. De reis naar Canada was dan ook meer omdat wij het graag wilden voordat nr 2 op komst was. Wij kozen er destijds trouwens vooral voor omdat we met een camper op stap wilden en het net zo duur was om dat in Canada te doen als in Europa een camper te huren. Anyway, dat was voor mijn algehele groene awakening.
Bewustzijn met terugwerkende kracht
Dus nee, ik kan mijn reizen niet meer terugdraaien, hoezeer ik dat ook zou willen. Ik was tot voor kort nog nooit in Parijs geweest en heb op mijn 40e voor het eerst de Eiffeltoren gezien. Terwijl ik wel al in Sydney, Bankok, Lima, Los Angeles en San Fransisco was. En meer..
Ayers Rock, de Grand Canyon, De Whitsundays, Sequoia NP zijn een paar highlights die ik niet had willen missen. En toch, als ik achteraf terugkijk. Had ik deze verre vliegreizen ook gemaakt als ik me bewust was van de enorme impact van vliegreizen? Destijds wist ik wel dat vliegen niet goed was, maar zo slecht... daar kwam ik pas achter door het lezen van het boek De Verborgen Impact van Babette Porcelijn. Daarin staat dat je voor een retourtje Bali vanaf Schiphol 1.000 bomen per persoon moeten planten om je uitstoot te compenseren. Om mijn schuldgevoel enigszins te sussen, compenseren we wel met terugwerkende kracht al onze vliegreizen en autokilometers.
9 extra redenen om niet meer te vliegen
De grootste reden waarom ik aan de grond blijf is dus de milieu-impact van vliegen: ik wil als individu positief bijdragen aan onze aarde en niet negatief. En daar past vliegen niet meer bij.
Toch deel ik graag mijn andere 9 redenen waarom ik van plan ben aan de grond te blijven. Omdat ik juist door die reizen het besef kan delen dat ik ze niet (allemaal) had hoeven maken. Hier komen ze:
1. De ongemakken van vliegen
Zo blijf ik vliegen gewoon verschrikkelijk vinden. Ik kan niet tegen stijgen en dalen, wordt duizelig en misselijk. Moet de controle uit handen geven en ben bang dat ik misselijk word (ik vind kotsen echt de ultieme verschrikking). Allesbehalve comfortabel. Bovendien zijn luchthavens totaal niet inspirerend en is het enige wat je er kunt doen dure koffie/thee halen en spullen kopen die je niet nodig hebt en die veel milieu-impact hebben. En nooit meer een jetlag hebben, hoe fijn is dat? Plus: niet meer vliegen betekent ook geen stress en/of wachttijden voor het halen van je vliegtuig.
2. Er is in Europa genoeg te zien en te beleven
De landen die ik heb bezocht met het vliegtuig waren tof. Toch is er in Europa echt nog genoeg te zien en kun je ook over land en zee een eind komen, gave dingen beleven en mooie hotspots bezoeken. Ik spreek uit ervaring, want Europa heeft ontzettend veel te bieden op cultuurgebied, pretparken en mooie natuur. Ook als je naar de wat onbekendere steden en gebieden reist. Daarbij is Europa ook nog eens lekker compact. Vaak zit je met 2 uur reizen al bij de volgende hotspot.
- Zo genoot ik van de fjorden in Nieuw Zeeland, maar die hebben ze in Noorwegen natuurlijk ook.
- In 2023 reisden we langs de Saarschleife, een bocht in de rivier de Saar die vergelijkbaar is met de bekende Horseshoe bend in Amerika. Ik ben op beide plekken geweest en beide plekken leveren een prachtig uitzicht en prachtige foto’s op. Alleen de kleur is wat anders. Wist je trouwens dat de Deutsche Bahn, de Duitse treinmaatschappij reclame maakte voor treinreizen, juist door dergelijke vergelijkingen te maken?
3. Het is de ervaring die telt, niet per se de plek
Achteraf gezien, ging mijn wereldreis vooral om de ervaring; met een vriendin op stap, de spanning van zo’n lange reis ver van huis, het avontuur, de ontmoetingen met nieuwe mensen. Jezelf leren kennen in allerlei situaties. Wat ik in mijn herinneringen achteraf het meest waardeer zijn niet het feit dat ik Ayers Rock heb bezocht of het vuurwerk in Sydney heb gezien met het Opera House op de achtergrond. Het zijn de ervaringen die ik samen met mijn medereizigers beleefde. En hoe we daarmee omgingen. En de leuke ontmoetingen onderweg. De rest was leuk, maar doet me nu nog weinig. En die ervaringen met mensen, die kun je overal beleven. Daar hoef je niet voor met het vliegtuig.
4. Andere culturen en sfeer zijn dichterbij dan je denkt
Ik ben ook een aantal keer naar bestemmingen iets dichterbij geweest. Zoals Griekenland, Turkije. Natuurlijk is het leuk dat de cultuur daar anders is en dat er een heel andere sfeer is. En ok, ze hebben daar helder blauw water waarin je kunt snorkelen, my favorite. Maar toch kun je deze sfeer ook dichterbij huis proeven, zoals in Spanje, Italië, Slovenië, Kroatië. Allemaal goed te doen met de auto, bus of trein. Wil je toch van andere culturen proeven? En daarvoor wat verder weg? Het is pas echt een avontuur om een verre treinreis te maken naar de wat minder bekenden landen van Europa.
5. Reistijd is ook vakantietijd
Je kunt wel zeggen dat je er langer over doet als je met de auto of trein zou gaan. Maar de reis is ook vakantie. Ik heb goede herinneringen aan reizen met de trein en spelletjes doen. Als je vliegt, sla je de reis over. Babette Porcelijn geeft in haar boek ook aan: je bent fysiek wel sneller op de juiste plek, maar je hoofd en lichaam zijn niet zomaar gewend aan de nieuwe plek. Als je vliegt ben je zomaar ergens anders. En zie je de reis vaak als last. Veel wachten, opgepropt zitten in een vliegtuig. Niet echt relaxed. Ga je over land of zee, dan is de snelheid beter bij te houden, kun je het landschap zien veranderen. Dat landt beter op je bestemming. Vandaar dat zij graag op fietsvakantie gaat, maar ook met de trein of auto sla je de reis niet over en is er onderweg veel te beleven en te zien.
6. Bedenk van welke activiteiten je blij wordt
Ja ik kan zeggen, ik ben daar en daar geweest. Maar ik heb niet zo’n last meer van Fomo sinds ik meer naar mijn waarden leef en vooral goed weet welke activiteiten ik leuk vind om te doen. Wat we willen doen op vakantie is voor ons nu het uitgangspunt. De ene keer is dat wat actiever dan de andere keer. En zoeken we vervolgens een plek erbij.
7. Vliegen is niet altijd (meer) goedkoper
Vliegen wordt de komende jaren waarschijnlijk steeds duurder, terwijl er goedkopere aanbieders voor de trein komen. En kijk vooral ook naar het hele bedrag wat je aan je reis besteedt. Ga je vliegen, dan moet je er soms nog een auto bij huren. Ook dat kost geld.
8. Mooi weer is (vaak) ook dichtbij
Voor zon, zee en strand hoef je dankzij klimaatverandering ook niet ver. Als je een beetje flexibel kunt timen, kun je een geweldig zonnige vakantie beleven aan de Nederlandse kust. De sfeer is misschien anders. Maar als je kijkt naar wat je doet: beetje chillen, beetje zwemmen, beetje volleyballen, boek lezen. Dan kan dat ook prima aan een strand dichtbij. Dan heeft jouw relaxvakantie veel minder impact en ben jij toch lekker uitgerust.
9. Virtueel reizen: lekker vanuit je luie stoel de wereld ontdekken
Wist je dat je een heleboel landen ook virtueel kunt bezoeken? Tijdens de coronapandemie is dit opgekomen: virtueel reizen. Bestemmingen bezoeken vanachter je computer. Soms bedoeld als voorbereiding op de echte reis, maar waarom niet altijd die verre highlights virtueel bezoeken?
Virtueel reizen is goedkoper en beter voor de planeet. Ook digitaal heb je impact, maar dat is alsnog minder dan een vliegreis. Bovendien scheelt het een hoop voorbereiding, en ander gedoe zoals inentingen.
Net zo fijn vakantie vieren zonder te vliegen
Kortom: als je net zo fijn en vaak zelfs voordeliger vakantie kunt vieren of kunt reizen met minder impact, waarom zou je dan nog vliegen?
Reisinspiratie met trein en deelauto
Nu is met de auto in Europa op vakantie gaan al duurzamer. Maar het kan nog duurzamer door met het openbaar vervoer of zelfs de fiets of lopend te gaan. In deze blogs lees je reisinspiratie van onze reizen met het openbaar vervoer of deelvervoer:
Met het openbaar vervoer op zomervakantie
Experiment: duurzaam op fietsvakantie met kinderen
Duurzaam met de trein naar Duitsland
Vlieg jij nog wel of juist niet? En wat is voor jou de belangrijkste reden?
